Mô tả
Người dân làng Ghè không thể nào nhớ chính xác thời điểm mà cây đa khổng lồ này được trồng xuống. Theo lời già làng Kpuih Ố thì tuổi cây đa bằng tuổi 4 đời người rồi. Còn theo con cháu của cụ Chơng - Người trồng nên cây đa này thì tuổi đời của nó vào khoảng hơn 200 năm.
Ban đầu, cụ Chơng trồng cây đa với mục đích để lấy bóng râm và làm thân cây lớn cho những cây dây leo bám vào đó mọc lên. Trải qua nhiều thế hệ, cây đa không ngừng lớn lên, trở thành tài sản chung của làng từ lúc nào không hay. Con cháu của cụ Chơng cũng rất vui vẻ và tự hào khi gốc đa mà tổ tiên mình trồng đã trở thành cây thiêng của cả làng.
Bao quanh gốc Cây đa làng Ghè là khu rẫy thuộc về hai người cháu đời thứ 4 của cụ Chơng, phần đất mà cụ chia lại cho con cháu và vẫn được họ gìn giữ cho đến tận ngày nay. Khu đất trồng cà phê là chủ yếu nhưng xung quanh gốc đa thì bỏ trống để dân bản có thể tổ chức các nghi lễ và cúng bái dưới gốc đa thiêng.
Cây đa làng Ghè được công nhận là “Cây di sản Việt Nam” vào năm 2016, từ đó cũng được nhiều người biết đến và ghé thăm hơn. Bởi vì tại Gia Lai nói riêng và vùng Tây Nguyên nói chung, hiếm thấy có nơi nào giữ được một cây đa to lớn và lâu đời như vậy. Theo tính toán thì cây đa này có chiều cao lên đến 45m, tán cây có sức che phủ gần 300m2, chu vi gốc là 12,5m và có 8 thân phụ. Cây đa di sản này cũng đã được chính quyền địa phương giới thiệu trong bản đồ du lịch của huyện Đức Cơ, trở thành điểm Check-in Gia Lai ngày càng nhiều người biết đến.
Tuy là gốc đa trăm năm tuổi nổi tiếng với sự linh thiêng nhưng tại đây không có miếu thờ. Vì thế, nếu bạn muốn dâng lễ thì chỉ nên chuẩn bị vài món đơn giản như gói bánh, gói kẹo hoặc trái cây, thêm nhang đèn nữa là đủ.
Để tìm hiểu nhiều hơn về văn hóa truyền thống của người Jrai tại xã Ia Dơk, huyện Đức Cơ thì bạn nên chọn đến đây vào khoảng đầu tháng 8 âm lịch. Lúc này là thời điểm người dân tổ chức Lễ mừng lúa mới, cúng giọt nước và cúng nhà rông dưới Cây đa làng Ghè. Những lễ hội này mang đậm bản sắc văn hóa của người Jrai với những phong tục truyền thống và không khí tưng bừng, náo nhiệt.
