Làng cổ Bích La Quảng Trị
Huyện Triệu Phong, Quảng Trị
Mô tả
Làng cổ Bích La Quảng Trị không chỉ nổi tiếng là một vùng đất địa linh nhân kiệt mà nơi đây còn là điểm đến du lịch thu hút du khách đến khám phá những câu chuyện thú vị, những điều mà chưa bao giờ bạn tìm thấy ở các tài liệu trong sách hay các trang báo. Ngôi làng gần 500 tuổi này được xem là “lò sinh quan, nôi sinh sĩ tử”, mà nổi tiếng ở ở kỷ 20 là đồng chí Lê Duẩn. Bích La còn là vùng đất bình yên mà nhiều người tìm đến, khám phá và hồi tưởng nhiều câu chuyện hay để ngẫm.
Làng cổ Bích La Quảng Trị được xem là “lò sinh quan, nôi sinh sĩ tử”, mà nổi tiếng ở ở kỷ 20 là đồng chí Lê Duẩn. Nơi đây lưu giữ nhiều giá trị văn hóa dân gian đặc sắc. Vùng đất bình yên này hôm nay đã trở thành một điểm đến được yêu thích với nhiều du khách, họ tìm đến làng Bích La là để tìm về những giá trị xưa cũ nay đã bị mai một ở nhiều nơi.
1. Tìm hiểu đôi nét về Làng cổ Bích La
Làng cổ Bích La với 500 tuổi thuộc xã Triệu Đông, huyện Triệu La nổi tiếng là một vùng đất địa linh nhân kiệt. Nơi đây là quê hương của rất nhiều nhân tài của nước ta từ thời xưa tới nay mà trong đó tiêu biểu nhất phải kể đến đồng chí Lê Duẩn. Đến thăm làng cổ Bích La, bạn sẽ được khám phá những câu chuyện thú vị, những điều mà chưa bao giờ bạn tìm thấy ở các tài liệu trong sách hay các trang báo. Ngoài ra, lễ hội đình Bích La được tổ chức vào đêm mồng 2, rạng sáng ngày mồng 3 Tết cũng là một hoạt động văn hóa rất đáng để bạn khám phá.
Chỉ tính trong thời gian gần đây thì mỗi năm làng cổ Bích La có từ 12 đến 15 em đỗ đại học. Hiện tại làng nhỏ này có hơn 50 em đang theo học các trường trên cả nước. Trong đó có một số cái tên nổi danh nước ngoài như họa sĩ Lê Bá Đảng.
Không chỉ là vùng địa linh nhân kiệt, làng cổ Bích La còn là điểm tham quan ở Quảng Trị với một quần thể di tích đặc biệt, rất khác so với nhiều làng cổ ở Việt Nam. Xung quanh làng cổ có nhiều công trình kiến trúc tín ngưỡng tọa lạc, rất linh thiêng. Và tại ngay chính làng cổ 500 năm tuổi này hằng năm đều có hội chợ đình nổi tiếng, thu hút rất nhiều du khách từ mọi miền tìm về du xuân, tham quan. Ở đây còn lưu giữ nhiều trò chơi, thú vui dân gian như bài chòi, bình thơ, thổi gà đất, hát bá trạo, hò đối đáp, viết thư pháp…
2. Lịch sử hình thành làng cổ Bích La
Làng cổ Bích La được tạo nên bởi các đợt di cư vào Nam của bà con ngoài Bắc, từ thời chúa Nguyễn. Không chỉ là nơi chôn nhau cắt rốn của nhiều hiền tài và nhân kiệt vang danh khắp nước. Mà trong thời kỳ chiến tranh với Mỹ và Pháp, đây cũng là căn cứ cách mạng quan trọng trong chiến thắng ở Thành cổ Quảng Trị, bị địch bắn phá ác liệt.
Trải qua đau thương nhưng không lụi tàn, phát huy những truyền thống quý báu của miền đất Quảng Trị anh hùng. Người dân lại từ từ xây dựng lại làng, từ miền quê nghèo trở thành cuộc sống ấm no, các gia đình đều đạt văn hóa. Không chỉ thế còn lưu giữ được những giá trị truyền thống ý nghĩa qua nhiều đời nay.
Ngôi Đình ở làng cổ Bích La Quảng Trị là một trong những ví dụ điển hình. Đây không chỉ là nơi hội họp và thờ cúng quan trọng của làng này, mà còn là địa điểm tổ chức nhiều sự kiện mang tính văn hóa đặc sắc. Phía trước có hồ nước – nơi an ngự của thần Kim Quy, xung quanh còn có nhiều miếu thờ, của những bậc tên tuổi có công trong làng, từ đường của các dòng họ,...
Người dân trong làng trẻ nhỏ đều được dạy về những giá trị truyền thống ý nghĩa của cha ông để lại qua bao đời. Không chỉ gia tăng sự hiểu biết mà còn góp một phần lưu giữ, phát huy qua các thế hệ, không bao giờ mai một. Đây cũng là điều đặc biệt để làng trở thành một biểu tượng văn hóa được nhiều người dân trân trọng.
3. Làng cổ Bích La - cái nôi sản sinh ra những bậc hiền tài
Làng cổ Bích La vốn nổi tiếng là mảnh đất sản sinh ra rất nhiều các bậc hiền tài có chức tước và hàm vị cao ở Việt Nam. Từ thời triều Lê, triều Nguyễn làng đã có nhiều người vinh dang bảng vàng.
Nhiều danh nhân có công trạng với đất nước, nổi tiếng khắp dân chúng đều xuất phát từ làng Bích La. Sau này, nổi tiếng nhất là Bí thư Lê Duẩn và danh họa Lê Bá Đảng. Ngày nay, nhiều con cháu ở làng cũng đều đỗ đại học lớn, nhiều người mang hàm vị Tiến sĩ làm rạng danh cho quê hương, xóm làng.
Dù bao thăng trầm đổi thay, chính từ việc gìn giữ và phát huy truyền thống cũng như giá trị quý báu từ xa xưa đã hun đúc nên những con người anh tài. Những điểm đặc biệt tạo nên vùng đất giàu truyền thống văn hóa vô cùng hấp dẫn mà ai cũng ghi nhớ.
4. Phiên chợ độc đáo với lễ hội ý nghĩa
Đã thành thông lệ, hàng năm cứ vào đêm mùng 2, rạng sáng mùng 3 Tết âm lịch. Không chỉ có người dân làng cổ Bích La hay các vùng lân cận ở Quảng Trị mà du khách thập phương cũng đổ về để tham gia phiên chợ đặc biệt một năm chỉ họp một lần.
Khi tiếng kẻng sang canh bắt đầu cho một ngày mới, tại đình làng các bậc cao niên bắt đầu nghi thức dâng hương cảm tạ trời đất và công lao của các bậc tiền nhân. Sau đó, mọi người sẽ rủ nhau xa phiên chợ đình tấp nập. Và phiên chợ chỉ diễn ra chóng vánh, chưa sáng đất đã tan nên ai cũng háo hức được tham dự.
Không nổi tiếng như những phiên chợ khác, người dân làng cổ Bích La chỉ mang đến những sản vật quen thuộc của miền quê này. Ai cũng đến chợ phiên với niềm hân hoa, mong muốn mang về được một thứ gì đó làm quà. Do vậy, người bán cũng chả nói thách mà người mua cũng không cần mặc cả qua lại.
Được mở ra đúng dịp năm mới, đây có thể coi là dịp để mọi người đến tìm hiểu những nét đẹp trong văn hóa. Hòa mình vào không khí linh thiêng, ấm cúng và gặp gỡ, trò chuyện cùng bạn bè ngày Tết. Một thông lệ đã ăn sâu vào tiềm thức của người con trong làng, cũng như điểm hẹn quen thuộc của du khách khắp mọi miền.
Đây cũng được ví như khu chợ tình ở làng cổ Bích La Quảng Trị, bởi là nơi để mọi người gặp gỡ và cùng nhau đi hội. Đã có nhiều cặp đôi phải lòng và nên duyên từ chính phiên chợ đầu năm này. Để rồi đây khi họ tóc đã bạc phơ lại kể cho con cháu mình nghe về những câu chuyện đáng yêu ngày xưa ấy.
