Thị xã Sông Cầu

Địa lý
Thị xã Sông Cầu nằm ở phía bắc tỉnh Phú Yên, cách thành phố Tuy Hòa 45 km về phía bắc, có vị trí địa lý:
Phía đông giáp Biển Đông
Phía tây giáp huyện Đồng Xuân và huyện Vân Canh, tỉnh Bình Định
Phía nam giáp huyện Tuy An
Phía bắc giáp thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
Hành chính
Thị xã Sông Cầu có 13 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 4 phường: Xuân Đài, Xuân Phú, Xuân Thành, Xuân Yên và 9 xã: Xuân Bình, Xuân Cảnh, Xuân Hải, Xuân Lâm, Xuân Lộc, Xuân Phương, Xuân Thịnh, Xuân Thọ 1, Xuân Thọ 2.
Lịch sử
Năm 1611, địa danh Sông Cầu lần đầu tiên được xuất hiện thuộc huyện Đồng Xuân, phủ Trấn Biên.
Chính Quyền Đông Dương Thuộc Pháp từ 1888-1889, tỉnh lỵ Phú Yên đặt tại Vũng Lắm (nay thuộc phường Xuân Đài, thị xã Sông Cầu). Từ 1899-1945 Chính quyền Đông Dương thuộc Pháp lại chuyển, tỉnh lỵ đến tại Long Bình (nay thuộc phường Xuân Phú, thị xã Sông Cầu).
Năm 1954, chính quyền Việt Nam Cộng Hòa thành lập Nha đại diện hành chánh Sông Cầu. Năm 1957, thành lập quận Sông Cầu gồm các xã: Xuân Lộc, Xuân Cảnh, Xuân Thịnh, Xuân Phương, Xuân Thọ tách ra từ quận Đồng Xuân.
Sau năm 1975, quận Sông Cầu sáp nhập với quận Đồng Xuân thành huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Khánh.
Tháng 3 năm 1977, huyện Đồng Xuân và huyện Tuy An được nhập lại thành huyện Xuân An[4], Tuy nhiên đến tháng 9 năm 1978, lại tách ra thành hai huyện Tuy An và Đồng Xuân.[5]
Ngày 27 tháng 6 năm 1985, huyện Đồng Xuân lại chia tách thành hai huyện Đồng Xuân và Sông Cầu[6].
Khi mới tách ra, huyện Sông Cầu có thị trấn Sông Cầu và 9 xã: Xuân Bình, Xuân Cảnh, Xuân Hải, Xuân Hòa, Xuân Lộc, Xuân Phương, Xuân Thịnh, Xuân Thọ 1 và Xuân Thọ 2.
Tháng 7 năm 1989, tỉnh Phú Khánh cũ chia lại thành hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa. Huyện Sông Cầu thuộc tỉnh Phú Yên vừa được tái lập.[7]
Ngày 16 tháng 5 năm 2005, thành lập xã Xuân Lâm trên cơ sở điều chỉnh 13.038 ha diện tích tự nhiên và 4.003 người của thị trấn Sông Cầu.[8]
Ngày 4 tháng 4 năm 2008, Bộ Xây dựng ban hành Quyết định số 502/QĐ-BXD về việc công nhận thị trấn Sông Cầu là đô thị loại IV.
Đến cuối năm 2008, huyện Sông Cầu có thị trấn Sông Cầu (huyện lỵ) và 10 xã: Xuân Bình, Xuân Cảnh, Xuân Hải, Xuân Hòa, Xuân Lâm, Xuân Lộc, Xuân Phương, Xuân Thịnh, Xuân Thọ 1 và Xuân Thọ 2.
Ngày 27 tháng 8 năm 2009, Chính phủ ban hành Nghị quyết 42/NQ-CP[1]. Theo đó:
Thành lập thị xã Sông Cầu trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của huyện Sông Cầu.
Thành lập phường Xuân Yên trên cơ sở điều chỉnh 229,34 ha diện tích tự nhiên và 668 người của xã Xuân Phương; 273,01 ha diện tích tự nhiên và 5.201 người của thị trấn Sông Cầu.
Thành lập phường Xuân Phú trên cơ sở điều chỉnh 1.116,61 ha diện tích tự nhiên và 8.324 người của thị trấn Sông Cầu.
Thành lập phường Xuân Thành trên cơ sở điều chỉnh 163,00 ha diện tích tự nhiên và 6,047 người còn lại của thị trấn Sông Cầu; 365,57 ha diện tích tự nhiên và 3.074 người của xã Xuân Thọ 1; 9,08 ha diện tích tự nhiên và 120 người của xã Xuân Lâm.
Thành lập phường Xuân Đài trên cơ sở điều chỉnh 418,57 ha diện tích tự nhiên và 3.145 người của xã Xuân Thọ 1; 643,30 ha diện tích tự nhiên và 5.858 người của xã Xuân Thọ 2.
Sau khi thành lập, thị xã Sông Cầu có 48.928,48 ha diện tích tự nhiên và 101.521 người với 14 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm 4 phường và 10 xã.
Ngày 4 tháng 3 năm 2019, Bộ Xây dựng ban hành Quyết định số 134/QĐ-BXD về việc công nhận thị xã Sông Cầu là đô thị loại III.[2]
Ngày 21 tháng 11 năm 2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 817/NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Phú Yên (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2020)[9]. Theo đó, sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của xã Xuân Hòa vào xã Xuân Cảnh.
Thị xã Sông Cầu có 4 phường và 9 xã như hiện nay.