Mô tả
Nằm soi mình bên bờ sông Ngũ Huyện Khê, trải qua thời gian, đến nay quần thể di tích đình, chùa phường Đồng Kỵ, thành phố Từ Sơn vẫn giữ được nét đẹp cổ kính, mang đậm bản sắc văn hóa của mảnh đất và con người vùng quê Bắc Ninh - Kinh Bắc.
Ẩn mình trong khu dân cư đông đúc tại thị xã Từ Sơn, Chùa Đồng Kỵ vốn mang một nét đẹp phong thuần, giản dị nay lại càng uy nghiêm, sừng sững giữa chốn xóm chợ Cời huyên náo ngay trên đường lộ chính cuối làng.
Lần đầu tiên đặt chân vào ngôi Chùa, ta đã có thể cảm nhận được một sự thư thái, dễ chịu đến kỳ lạ. Nằm ở phía Tây nam của làng, phóng tầm mắt quanh quần thể di tích đền, đình, chùa Đồng Kỵ, ta thấy một cảnh quan tuyệt đẹp trải dài bên bờ hồ, rộng khoảng vài hecta, bao quát xung quanh là ao, hồ, rừng cây cổ thụ như: đa, đề, si, sưa…
Ngôi đình có quy mô kiến trúc to lớn, kết cấu kiểu chữ “Công” gồm 3 tòa: Tiền tế 3 gian 2 chái, Thiêu hương 3 gian và Hậu cung 3 gian 2 chái, mái ngói đao vút uốn lượn. Bộ khung bằng gỗ lim, hệ thống cột cái to khỏe vững chắc với ván sàn và lòng giếng. Cùng với đó, ta có thể để ý từng đường nét tinh tế của lối kiến trúc cầu kỳ này với nóc, cốn, bẩy, đầu dư đều được chạm khắc tinh xảo theo các đề tài “tứ linh tứ quý” như: rồng bay, phượng múa, lân chầu… Đặc biệt, đình được xây dựng trên khuôn viên rộng cùng hồ nước được kè đá với cây cầu đá xanh uốn ngang.
Vốn dĩ, đình chùa đã được xây dựng từ thời xa xưa vẫn lưu giữ và được bảo tồn cẩn thận là do công xây dựng của 37 thợ làm đình, làng không phải đi thuê bất kỳ một người nào ở bên ngoài, vì vậy, nghề mộc ngày càng phát triển và chính là nét tinh hoa của làng đến thời điểm hiện tại. Đình Đồng Kỵ cũng được Nhà nước xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa năm 1988.
