Mô tả
Cung Diên Thọ là một trong các địa điểm du lịch Huế thuộc quần thể di tích cố đô được xây dựng từ thời nhà Nguyễn, với lịch sử hàng trăm năm. Diên Thọ cung tọa lạc phía Tây Bắc khu Hoàng thành nằm trong Đại nội Huế, vị trí cạnh điện Thái Hòa, phía Tây Tử Cấm Thành và phía Nam cung Trường Sanh. Cung Diên Thọ và cung Trường Sanh nguyên thủy là vườn Ngự.
Cung Diên Thọ được xây dựng từ năm 1804 để làm nơi ở của Hoàng thái hậu (mẹ vua). Ban đầu cung có tên là Trường Thọ và trải qua 4 lần đổi tên thành: cung Từ Thọ, Gia Thọ, Ninh Thọ và Diên Thọ. Dù tên cung có thay đổi thì ý nghĩa vẫn giữ nguyên với mong muốn kéo dài tuổi thọ, thể hiện hiếu đạo của vua dành cho Hoàng thái hậu.
Tòa chính điện nằm ở vị trí trung tâm cung Diên Thọ, được xây bằng gạch và gỗ sơn đen. Công trình có quy mô đồ sộ với diện tích gần 960m² và các chi tiết được chạm trổ tinh xảo, tỉ mỉ theo phong cách trang nhã. Đặc biệt, nội thất trong chính điện vẫn còn được giữ khá nguyên vẹn với bức hoành phi “Diên Thọ cung” và tám bức tranh gương vô cùng giá trị.
Bên cạnh chính điện là Tả Trà - tòa nhà được dùng làm nơi đón tiếp những ai đến yết kiến Hoàng thái hậu. Công trình có 3 gian, 2 chái được xây bằng gạch và gỗ, mang đậm phong cách Á Đông. Đối xứng với Tả Trà qua sân trước chính điện cung Diên Thọ là lầu Tịnh Minh. Công trình được xây dựng theo kiến trúc hiện đại Tây Phương.
Tạ Trường Du nằm phía đông chính điện cung Diên Thọ, được thiết kế theo kiểu nhà rường truyền thống Huế. Công trình gồm một gian, bốn chái, mái ngói lưu ly men xanh, nền lát gạch hoa, vách gỗ và nội thất bên trong công trình được chạm khắc tinh xảo. Đây là nơi thư giãn của các Hoàng thái hậu với không gian được bố trí hợp lý, vô cùng hài hòa và giàu chất thơ.
Cung Diên Thọ còn có nhiều công trình phụ khác với kiến trúc cổ kính, uy nghiêm chốn kinh thành: bức tường gạch cao bao quanh khuôn viên, bức bình phong dài bằng gạch, giếng vuông, hành lang nối các công trình kiến trúc với vẻ đẹp uyển chuyển, mềm mại,... Tuy nhiên theo thời gian, một số công trình phụ đã bị phá hủy và chỉ còn nền móng.
Trong hành trình tham quan cung Diên Thọ, du khách cần lưu ý những điều sau: Lựa chọn trang phục phù hợp để thuận tiện di chuyển tham quan, tránh ăn mặc thiếu lịch sự hoặc tạo dáng chụp ảnh phản cảm. Tuân thủ các quy định của khu di tích: không chụp ảnh, ghi hình nội thất, không chạm vào hiện vật,... Do quần thể di tích Đại Nội Huế khá rộng lớn, nên bạn cần dành thời gian đọc trước sơ đồ, đường đi đến cung Diên Thọ nhằm tránh lạc đường, mất thời gian.
