Chùa Tam Chúc

Chùa Tam Chúc có quy mô lớn nhất Việt Nam, được xây dựng trên nền ngôi chùa cổ tự hơn 1000 năm tuổi. Sở hữu vị thế “tiền Lục Ngạn - hậu Thất Tinh”, với cảnh quan mặt hướng hồ, lưng tựa núi. Chùa mang đậm dấu ấn của phong cách chùa cổ Việt Nam.

 

Chùa Tam Chúc ở đâu?

Nằm ở thị trấn Ba Sao, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, quần thể du lịch chùa Tam Chúc là điểm đến tâm linh khá nổi tiếng ở Việt Nam và cũng là một trong những ngôi chùa lớn nhất thế giới. Chùa Tam Chúc sở hữu khung cảnh thơ mộng hữu tình với hồ nước mênh mông ở phía trước, những dãy núi đá vôi hùng vĩ ở phía sau và các khu rừng tự nhiên bao quanh. Không gian thanh tịnh của chùa mang đến cho du khách cảm giác như đang đặt chân vào một thế giới bình yên, không có âu lo, muộn phiền.

Năm 2019, chùa Tam Chúc vinh dự là địa điểm được chọn để tổ chức Đại lễ Phật đản Vesak của Liên Hiệp Quốc. Hiện nay, mỗi năm có rất nhiều Phật Tử tứ phương đến dâng hương lễ bái cũng như hàng triệu lượt khách tham quan đến tham quan chùa Tam Chúc.

Đến chùa Tam Chúc bằng phương tiện nào?

Để đi Chùa Tam Chúc từ Hà Nội, bạn có thể lựa chọn nhiều phương tiện di chuyển. Nếu đi bằng ô tô, xe máy, đoạn đường nhanh nhất từ Hà Nội đến Hà Nam là cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ hướng Hà Nội – Ninh Bình. Sau khi đến thành phố Phủ Lý, bạn đi theo quốc lộ 21A và 21B khoảng 16km là đến thị trấn Ba Sao.

Bạn cũng có thể chọn đi xe buýt để tiết kiệm chi phí. Lộ trình di chuyển từ bến xe Giáp Bát đến bến xe Phủ Lý chỉ mất khoảng 1 giờ đồng hồ. Từ bến xe Phủ Lý, bạn tiếp tục đi taxi hoặc xe ôm đến cổng Chùa Tam Chúc.
Ngoài ra còn có các dịch vụ xe limousine cho những ai thích thoải mái, riêng tư và chủ động lịch trình hơn.

Bãi gửi xe sẽ cách cổng chùa khoảng 5km. Vì vậy, bạn tiếp tục có 2 lựa chọn: đi bằng thuyền hoặc xe điện để tiến vào cổng chùa. Nếu đi bằng thuyền, bạn có cơ hội ngắm cảnh nước non và tham quan Đình Tam Chúc với hành trình lên đến 50 phút. Đặc biệt, vào khung giờ từ 16h30 – 18h30 bạn sẽ được thưởng thức trà chiều và ngắm hoàng hôn tại Nhà khách Thủy Đình.

Du lịch chùa Tam Chúc nên đi vào thời điểm nào?

Thời điểm thích hợp để tham quan du lịch chùa Tam Chúc Hà Nam là vào mùa xuân và mùa thu. Thời tiết ở Hà Nam lúc này khá đẹp, khí hậu mát mẻ, không nắng nóng, nhất vào khoảng tháng 9 - 11 và tháng 1 - 3. Ngoài ra, bạn cũng có thể đến đây vào các dịp lễ Phật Giáo quan trọng ở chùa như: Ngày Phật Đản 15/4 Âm lịch, lễ Vu Lan tổ chức vào 15/7 Âm lịch, lễ Trung Thu 15/8 Âm lịch và lễ Phật thành đạo diễn ra vào 8/12 Âm lịch.

Sự tích Chùa Tam Chúc 

Ngôi chùa Tam Chúc cổ được xây dựng từ thời nhà Đinh cách đây khoảng 1.000 năm. Chính bởi vị trí đặc biệt được bao bọc bởi hồ Tam Chúc phía trước và dãy núi Thất Tinh phía sau, nên ngôi chùa gắn liền sự tích “Tiền Lục Nhạc – Hậu Thất Tinh”.

Tương truyền, khi xưa có 7 ngôi sao sáng trên 7 ngọn núi ở vùng Tam Chúc, hiện thân của 7 nàng tiên nữ giáng trần ngao du. Vì quá si mê cảnh đẹp nơi chốn sơn thủy hữu tình, các nàng mải chơi không về. Thế nên, nhà trời đã cử người mang binh khí là quả chuông xuống để gọi các nàng về 6 lần, nhưng lần nào cũng vô ích. 6 hòn đảo nhỏ nổi lên giữa hồ được ví như là 6 quả chuông mà nhà trời để lại, tức là Lục Nhạc; còn 7 ngọn núi kia là Thất Tinh.

Sau đó, một số người đã đến Núi Thất Tinh để đục đẽo, đốt lửa, hòng lấy đi 7 ngôi sao đó. Tuy nhiên, lửa lớn đã khiến 4 ngôi sao bị mờ dần đi, và chỉ còn lại 3 ngôi sao. Ngôi chùa Thất Tinh trong ở làng Tam Chúc từ đó có tên là Chùa Ba Sao, và thị trấn Ba Sao cũng được tên theo tích ấy.

Chùa Tam Chúc thờ Phật A Di Đà, Phật Thích Ca Mâu Ni, Phật Quan Âm, cùng những vị quốc sư có công lớn trong việc phát triển Phật giáo Việt Nam như: Sư tổ Đạt Ma, Thiền sư Khuông Việt, Thiền sư Đỗ Pháp Thuận, Hòa thượng Thích Thanh Tứ, Thiền sư Nguyễn Minh Không.

Một số điểm tham quan thú vị ở chùa Tam Chúc

Du lịch chùa Tam Chúc, bạn sẽ được trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị như thăm viếng, chiếm bái cầu bình an, ngồi thuyền ngắm cảnh, … Là một khu quần thể du lịch nổi tiếng, chùa Tam Chúc Hà Nam có nhiều điểm tham quan hấp dẫn bạn nhất định phải ghé qua, chẳng hạn:

Chùa Ngọc

Chùa Ngọc, hay còn gọi là Đàn Tế Trời, là một trong những công trình thuộc quần thể Chùa Tam Chúc, tọa lạc trên đỉnh Núi Thất Tinh ở độ cao 200m so với mực nước biển. Từ Chùa Ngọc, bạn có thể chiêm ngưỡng toàn cảnh núi non Tam Chúc hiện ra trước mắt, đẹp như một bức tranh thủy mặc.

Ngôi chùa cao 15m, được xây dựng bằng 2.000 tấn đá khối granite đỏ xếp liền nhau mà không cần xi măng hay keo dính. Toàn bộ đá xây dựng được chế tác tại Ấn Độ và vận chuyển sang lắp đặt theo phong cách kiến trúc cổ Việt Nam.

Đi qua 299 bậc thang dẫn vào chùa, bạn sẽ được chiêm ngưỡng bức tượng Phật A Di Đà bằng hồng ngọc nặng đến 4,9 tấn. Đây là loại đá quý nhập khẩu từ Myanmar. Bên cạnh đó là tượng Quan Âm Tống Tử bằng bạch ngọc nguyên khối, nặng khoảng 5kg. Được biết, đây là một trong những cổ vật quý ở Chùa Quán Thế Âm Đà Nẵng – nơi sở hữu Bảo tàng Phật giáo đầu tiên tại Việt Nam.

Điện tam thế

Điểm đến tiếp theo trên trục thần đạo Chùa Tam Chúc đó là Điện Tam Thế, nằm ở độ cao 45m so với mực nước biển. Ngôi điện có 3 tầng mái cong, được xây theo lối kiến trúc đình chùa đặc trưng của Việt Nam, và là tòa đại điện lớn nhất, đủ chỗ cho 5.000 Phật tử hành lễ cùng một lúc. 

Bước qua hàng cửa gỗ chạm trổ tinh xảo, là ba pho tượng Tam Thế được đúc bằng đồng đen đặt trước bức phù điêu hình lá bồ đề, đại diện cho quá khứ, hiện tại và vị lai. Mỗi pho tượng nặng đến 200 tấn.

Mỗi bức tường ở Điện Tam Thế mang một chủ điểm, nếu đi từ trái sang phải theo chiều kim đồng hồ, những câu chuyện triết lý Phật giáo sẽ dần hiện ra một cách sinh động, từ bánh xe Pháp Luân đến cõi Niết Bàn.
Ngoài ra, trước cửa Điện Tam Thế còn trồng cây bồ đề được chiết từ cây bồ đề 2.125 năm tuổi, báu vật của đất nước Sri Lanka, do Chủ tịch Quốc hội Sri Lanka trao tặng.

Điện Pháp chủ

Bên dưới Điện Tam Thế chính là Điện Pháp Chủ, nổi bật với pho tượng Phật Thích Ca Mâu Ni bằng đồng nguyên khối nặng 150 tấn. Điểm nhấn của Điện Pháp Chủ là 4 bức phù điêu lớn bao trùm các bức tường, nói về những giai đoạn và bước ngoặt trong cuộc đời Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, từ khi Ngài đản sinh, thành đạo, thuyết pháp, cho tới khi nhập Niết Bàn.

Điện Quán Âm

Điện Quán Âm là nơi thờ Phật Quán Thế Âm Bồ Tát với những bức phù điêu nói về tấm lòng từ bi, hỉ xả của Đức Phật, khi Ngài phổ độ chúng sinh, thể hiện qua các lần ứng thân khi Ngài phải trải qua vô số kiếp luân hồi để cứu rỗi con người.

Điểm nhấn khác của Điện Quán Âm là những bức tranh khắc họa những tích cổ trong Kinh Hoa Nghiêm, một bộ kinh tiêu biểu của Phật giáo.

Đặc biệt, tất cả các bức phù điêu ở cả 3 điện thờ đều được đúc tạc từ đá lấy từ miệng núi lửa Merapi ở Indonesia, dưới bàn tay của các nghệ nhân đảo Java. Ngoài các hình tượng, các bức phù điêu còn có chú dẫn 3 thứ tiếng: Việt, Anh, Phạn và được mã hóa.

Cổng Tam Quan

Đây là cổng chính dẫn lối vào chùa, được xây dựng đồ sộ, vô cùng hoành tráng. Cổng Tam Quan được chia thành Tam Quan Nội và Tam Quan Ngoại. Trong đó, Tam Quan Ngoại được xây dựng kiên cố, là điểm đầu tiên dùng để đón các Phật tử và khách du lịch. Tam Quan Nội là điểm đến tiếp theo sau khi du khách đi thuyền qua hồ Lục Ngạn để đến Khu Tâm Linh.

Nhà khách Thủy Đình

Sau khi đi qua Tam Quan Ngoại, bạn sẽ đặt chân đến nhà khách Thủy Đình. Tại đây bạn có thể check -in, mua vé đi thuyền để khám phá các địa điểm bên trong chùa. Ngoài ra, bạn có thể tham quan nội thất, xem tranh ảnh về chùa và ngắm nhìn toàn cảnh Khu Tâm Linh Tam Chúc.

Vườn cột kinh

Tại đây có 32 cột kinh khổng lồ, mỗi cột nặng khoảng 200 tấn, cao 14m làm từ đá xanh, được xếp ngay ngắn, vô cùng trang nghiêm. Mỗi chân cột là một đài sen, thân hình lục giác, đỉnh là búp sen, kết hợp cùng những hoa văn độc đáo vô cùng ấn tượng.

Đình Tam Chúc

Nối với chùa bằng một cây cầu bắc ngang qua hồ Lục Ngạn. Đình thờ Hoàng hậu Dương Thị Nguyệt dưới triều nhà Đinh. Tương truyền, trước khi diễn ra cuộc chiến dẹp loạn 12 sứ quân, Đinh Bộ Lĩnh đã đến đây để chiêu mộ binh mã. Khi thắng trận trở về và lên ngôi hoàng đế, nhà vua đã cho xây đền thờ tại đây.

Tại cây cầu nối giữa Đình và Chùa, bạn sẽ chiêm ngưỡng khung cảnh mênh mông, xanh ngắt của hồ Lục Ngạn. Đây là hồ nước tự nhiên có diện tích lớn nhất Việt Nam. Vào mùa sen nở, xuôi theo mái chèo trên hồ sẽ mang lại cảm giác như được lạc vào chốn tiên cảnh bình yên.

Lễ hội Chùa Tam Chúc 

Lễ khai hội Chùa Tam Chúc được ấn định vào ngày 12 tháng giêng hàng năm. Ngoài ra, đông đảo du khách và Phật tử thường đến viếng chùa vào dịp Tết và các ngày lễ lớn của Phật giáo trong năm.

Trong dịp lễ khai hội, nghi lễ rước nước linh thiêng sẽ diễn ra trọng thể để khai màn lễ hội. Đoàn rước gồm vài chục thuyền, trong đó có hai thuyền rồng đi đầu, rước 10 bình nước được lấy từ hồ tiến thẳng tới vị trí cắm cây nêu giữa hồ, gần Đình Tam Chúc cổ để làm lễ. Sau đó, mỗi chiếc bình nước được đặt lên kiệu và khiêng vào các điện thờ. Nghi thức dâng nước lễ Phật, lễ Thánh có ý nghĩa cầu cho một năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống bình an, hạnh phúc.