Nhà Rông Kon Klor Kon Tum
Mô tả
Nhà Rông Kon Klor Kon Tum là địa điểm được du khách rất yêu thích khi có dịp tham quan, du ngoạn đến với mảnh đất Tây Nguyên xinh đẹp. Nơi đây được biết đến như là ngôi nhà tụ họp thường dùng để làm địa điểm hội họp của dân làng trong những ngày buôn làng của Tây Nguyên. Cứ đến dịp thời gian cuối tuần hay dịp lễ thì nhà rông sẽ mở rộng cánh cổng chính để đón nhận đoàn khách đến tham quan, còn vào những hôm khác thì nơi đây sẽ được khóa cổng lại.
Nhà Rông Kon Klor Kon Tum được xây dựng theo kiến trúc khác biệt cực kì ấn tượng đối với du khách khi có cơ hội để đến đây khám phá và hiểu rõ hơn về nét văn hóa vô cùng sôi động ở địa điểm này.
1. Nhà rông Kon Klor nằm ở đâu?
Nhà rông Kon Klor có vị trí nằm trên đường Bắc Kạn, Phường Thắng Lợi, Thành phố Kon Tum, Tỉnh Kon Tum, cách cầu treo Kon Klor một đoạn không xa.
Khu đất dùng để xây dựng được chọn là vì vị thế cực kì tốt, trước mặt chính là con đường Trần Hưng Đạo thẳng tắp, rộng rãi thênh thang, ở bên phải thì là cây cầu treo xinh đẹp hằng năm thu hút nhiều khách du lịch đến để tham quan và chụp hình, bao quanh nhà rông là những thửa ruộng mía, ruộng rau lợp khắp nơi cùng với màu xanh mơn mởn tạo nên khung cảnh rất yên bình, thân mật và gần gũi. Nhà rông Kon Klor ở Kon Tum nằm bên dòng sông Dak b’la nước chảy ngược dòng trông rất thơ mộng, hiền hòa. Nếu đi du lịch Kon Tum thì chắc chắn nhà rông được nhìn nhận là điểm đến cực kì lý tưởng để du khách tham quan bởi kiến trúc khác biệt với mái nhà cao ngút tận trời xanh.
2. Nổi bật của nhà rông Kon Klor Kon Tum
Bên trong làng Kon Klor, nhà rông đã gây ấn tượng cho du khách khi được bao trùm bởi một màu sắc đặc trưng ngút ngàn từ các hàng me được trồng dọc khắp đường đi đến bãi mía, vườn rau. Đặt chân đến làng Kon Klor, du khách sẽ bắt gặp những ngôi nhà của không ít người Ba Na vẫn còn lưu giữ lại được nét kiến trúc vô cùng đặc biệt và nghề thủ công cổ truyền thống đã được di truyền lại qua các thế hệ.
Ở trong làng thì có rất nhiều những ngôi nhà sàn mang đậm kiến trúc Ba Na khi cột nhà có phong cách thiết kế được gia công bằng gỗ chắc chắn, gầm cao, hoa văn trang trí tỉ mỉ, sắc xảo. Đặc biệt, nhà rông Kon Klor Kon Tum – một trong các các những nhà rông lớn nhất Tây Nguyên được rất nhiều du khách đến để tham quan và chiêm ngưỡng.
Nhà rông ở Kon Tum có chiều dài lên đến 17m, rộng 6m và chiều cao của nóc nhà là 22m. Đây là một trong các nhà rông lớn nhất ở Kon Tum nói riêng và Tây Nguyên nói chung. Nhà rông có thiết kế theo đúng kiểu cổ truyền khi chất liệu làm nhà hoàn toàn được xây dựng từ những nguyên vật liệu nối liền cuộc đời của người dân nơi đây như: gỗ, tre, nứa, lá kết hợp với hoa văn xinh xẻo, họa tiết chạm trổ cầu kỳ, sắc sảo và tinh tế và sắc sảo đặc điểm của dân tộc Ba Na.
Hơn hết, toàn bộ phần trụ và mặt sàn đều có phong cách thiết kế được gia công được làm bằng gỗ xoay – nằm trong các các nhiều chủng loại gỗ quý hiếm. Khuôn viên của nhà rông rất rộng, bao gồm cổng và tường rào bao quanh.
3. Chất liệu xây dựng nhà Kon Klor
Có thể nói, nhà rông Kon Klor chính là niềm tự hào, tự tôn của không ít người dân Kon Tum. Bởi chất liệu làm nhà rông không còn dễ dàng đơn giản để tìm kiếm tẹo nào khi một năm ròng rõng dân cư làng Kon Klor phải đi tìm những cây gỗ quý để xây dựng nhà rông. Phần lớn chất liệu để xây dựng lên nhà rông đều được lấy hoàn toàn những vật liệu tự nhiên thân mật và gần gũi với cuộc đời con người chính là: gỗ, tre, nứa, lá, tranh kết hợp những hoa văn chạm khắc tinh xảo, công phu.
Riêng phần hệ thống giàn núi ở trên nhà gồm những thanh gỗ chi chít, bắt chéo nhau đã là một sự kỳ tích, công phu đòi hỏi quá nhiều công sức để nhà rông đạt chuẩn mức độ vững bền, chan hòa với nắng gió và phù hợp với văn hóa của không ít người Ba Na.
Những nghệ nhân làng Kon Klor họ đã phối kết hợp nhịp nhàng, hợp tác hợp tác ăn ý với nhau để giữ gìn được nét đặc điểm của nhà rông Kon Tum.
4. Kiến trúc nhà rông Kon Klor ở Kon Tum
Mái nhà rông là mái ép, phía bên dưới của mái được uốn cong vào phía bên trong, hai đầu thì hướng ra phía bên ngoài trông y hệt như một chiếc lưỡi rìu. Mái nhà rông được thiết kế cao vút lên tận trên trời cao, trên nóc nhà thì được trang trí bởi nhiều họa tiết, hoa văn cực kì tinh xảo, sắc nét khiến các du khách khi tới tham quan đều thán phục tài nghệ và công sức của người dân Kon Tum. Rất có thể nói rằng, mái nhà rông Kon Klor thiết kế vững bền như là một chỗ tựa cho dân làng và cũng này là niềm tự hào của nghệ nhân Ba Na.
Bên cạnh nhà rông chính là cầu treo Kon Klor – cây cầu nối đôi kè sông Đăk Bla huyền thoại. Đây như là 1 nét điểm xuyết duyên dáng, xinh đẹp tạo lên phong cảnh đẹp lạ cho địa điểm đây. Và thời điểm đẹp nhất trên cây cầu treo này đó và vào buổi chiều khi hoàng hôn dần buông xuống. Mặt trời y hệt như 1 trái cầu lửa đang bừng cháy, tia nắng tỏa lấp lánh trên dòng sông rộng mênh mông. Đứng ở trên thành cầu, nhìn bao quanh cảm thấy khoảng trống rộng mênh mông.
5. Nhà rông – ngôi nhà tụ họp
Nhà rông Kon Klor chính là mô hình nhà sàn đặc điểm của vùng đất Tây Nguyên. Nhà rông còn là ngôi nhà tụ họp dành làm địa điểm tập trung của dân làng trên Tây Nguyên.
Tại đây, cũng diễn ra nhiều loại hình văn hóa, nghệ thuật và thẩm mỹ dân gian cổ truyền từ những lễ thức, phong tục, tập quán đến những loại hình diễn xướng dân gian, nhạc cụ dân tộc, ngôn ngữ, trang phục, ứng xử, nghề đan lát… như lễ cưới của không ít chàng trai, cô Gái, lễ đâm trâu trong những dịp lễ hội lớn của làng, lễ mừng lúa mới, hội họp của đồng già làng, phân xử các vụ kiện tụng tranh chấp, hát kể sử thi, tiếp đón khách quý về thăm buôn làng…
6. Khánh thành Nhà Rông lớn nhất Tây Nguyên
Sáng ngày 19/6, dân cư Kon Tum đã háo hức đến với lễ khánh thành nhà rông Kon Klor – được đánh giá là lớn nhất Tây Nguyên sau ngôi nhà từng bị cháy thành than năm 2010.
Sau gần một năm xây dựng, nhà rông Kon Klor mới được hoàn thành xong ngay trên nền Nhà Rông cũ tại làng Kon Klor. Nhà rông Kon Klor có chiều dài mặt nền 17m, chiều rộng 6m và chiều cao của nóc là 22mm. Đây được đánh giá là nhà rông lớn nhất Kon Tum và Tây Nguyên nói chung.
Nhà rông Kon Klor có thiết kế theo kiểu cổ truyền với chất liệu hoàn toàn được gia công được làm bằng gỗ, tranh, tre, nứa, lá cùng với những hoa văn, họa tiết rất công phu và tỉ mỉ. Đặc biệt, toàn bộ phần trụ, 14 cột gỗ tròn với đường kính từ 50-60cm và mặt sàn mới đều có phong cách thiết kế được xây dựng từ gỗ xoay – một loại gỗ quí hiếm.
Tổng giá trị xây dựng khoảng 1,8 tỉ đồng, tiêu tốn rất nhiều thời gian, công sức của bà con dân tộc Ba Na làng Kon Klor cùng nhiều nghệ nhân đến từ các thôn, làng khác của thành phố.
Chỉ riêng việc để đã sở hữu khoảng 3.000 tấm tranh, 1 tấm tranh bằng 1m2 và hàng ngàn cây rui dùng để làm nhà rông, các nghệ nhân đã ròng rã 3 tháng liền cùng hàng trăm ngàn người dân trong làng chia thành nhiều đợt lặn lội đến nhiều vùng núi ở tận các huyện Kon Plông, Kon Rẫy để mang nguyên vật liệu về.
7. Nhà Rông Kon Klor có gì đặc biệt?
7.1 Nơi trưng bày các hiện vật quý giá
Nhà Rông Kon Tum còn là chỗ trưng bày, lưu trữ những đồ vật linh thiêng và quý báu của dân làng, theo quy định chỉ có những người đàn ông mới được phép ngủ ở nhà Rông. Ngoài kiến trúc và tín ngưỡng, nhà Rông Kon Tum còn gây ấn tượng với du khách tham quan bởi những hoạt động như biểu diễn cồng chiêng, múa xoang hay giã gạo quanh nhà Rông vô cùng sôi động.
Đối với người dân tộc Tây Nguyên, nếu như nam biết đánh đàn, chế tác nhạc cụ, điêu khắc, đan lát thì nữ múa xoang rất đẹp và giỏi dệt thổ cẩm. Các sản phẩm thổ cẩm từ trang phục váy, áo, khố đến phụ kiện như túi xách, khăn, ví không chỉ dùng trong sinh hoạt gia đình, mà còn trở thành hàng hóa phục vụ cho khách du lịch đến Kon Tum để mua về làm quà, hoạt động văn hóa, văn nghệ trên địa bàn.
7.2 Vũ điệu cồng chiêng - di sản văn hóa phi vật thể
Du lịch Kon Tum, khám phá văn hóa quanh nhà Rông Kon Tum thì không thể không nhắc đến “Vũ điệu Cồng Chiêng” - những âm vũ làm say đắm lòng người. Cồng chiêng và nghệ thuật diễn tấu cồng chiêng của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên nói chung và Kon Tum nói riêng rất đa dạng, phong phú. Đặc điểm chung, nổi bật của dàn cồng, chiêng là sự kết hợp linh hoạt giữa những âm thanh cao độ và thấp, tạo nên sự phối bè nhịp nhàng. Kết hợp với tiếng cồng, chiêng có cả trống, lục lạc, chuông đồng... tạo nên sự hoà âm phong phú. Cồng chiêng có khả năng trình diễn độc lập, nhưng cũng có thể kết hợp với nhiều loại nhạc khí khác, kể cả giọng hát của con người để tạo nên một bản nhạc mang đậm nét riêng biệt.
7.3 Vang mãi tiếng cồng chiêng đại ngàn
Nếu lễ hội dân gian quy tụ được rất nhiều loại hình nghệ thuật trình diễn, trong đó có cồng chiêng thì khi cồng chiêng lên tiếng sẽ thu hút sinh hoạt của nhiều người nhất, nghệ thuật âm nhạc của cồng chiêng cũng chiếm sóng nhiều nhất trong lễ hội. Chưa thấy một lễ hội dân gian nào vắng mặt cồng chiêng dù ở quy mô nhỏ như gia đình hoặc lớn hơn là của cả một cộng đồng.
Theo tập quán của các dân tộc ít người ở Kon Tum thì đa phần chỉ có đàn ông mới được đánh cồng chiêng, còn phụ nữ thì tham gia thể hiện nghệ thuật múa xoang. Mỗi khi tiếng cồng, chiêng vang lên trong các lễ hội hay sinh hoạt văn hóa, dân làng không phân biệt già trẻ, gái trai mà sẽ cùng nắm tay nhau vui vẻ, chân bước nhịp nhàng cùng nhảy múa trên nền điệu xoang, khiến không khí tưng bừng và lôi cuốn du khách.
