Phủ Giầy
Mô tả
Phủ Giầy là một quần thể kiến trúc tâm linh vô cùng nổi tiếng tại Nam Định. Nơi đây gắn liền với những dấu mốc lịch quan trọng và những giá trị về văn hóa đặc sắc, gồm 20 di tích gắn liền với sự nghiệp và cuộc đời của Chúa Liễu Hạnh. Hàng năm vào dịp lễ hội, Phủ Giầy đón rất nhiều du khách đến tế lễ, cầu bình an, đặc biệt là được trải nghiệm nghi lễ hầu đồng gắn với hát văn và các tiết mục khác như rước thỉnh kinh, rước kiệu bát cống long đình, xem múa rồng hội trên núi Tiên Hương... qua đó cảm nhận sâu sắc hơn về nét đẹp văn hóa lịch sử của mảnh đất Thành Nam.
1. Di tích Phủ Giầy ở đâu Nam Định?
Phủ Giầy có địa chỉ thuộc xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định, khu di tích lịch sử văn hóa Phủ Giầy (hay còn được ghi là Phủ Dầy) là một quần thể kiến trúc tín ngưỡng truyền thống của người Việt tại tỉnh Nam Định. Phủ Giầy bao gồm hơn 20 di tích gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp của bà chúa Liễu Hạnh- vị thánh bất tử của Việt Nam.
2. Tìm hiểu lịch sử và kiến trúc của di tích Phủ Giầy
Kinh nghiệm đi Phủ Giầy cho thấy, vào năm 1557 dưới triều vua Lê Anh Tông làng Kẻ Giày được chia thành 4 thôn. Trong đó xã An Thái được chia thành hai xã nhỏ hơn và mỗi xã đều thờ thờ Bà Chúa Liễu Mẫu Hạnh bao gồm Phủ Giầy.
Phủ Giầy có kiến trúc gồm: Phủ Vân Cát, phủ Tiên Hương và lăng Chúa Liễu. Trong đó, phủ Tiên Hương gồm ba tòa ngang là nhà trống, nhà bia và nhà chiêng. Phía trước phủ là khoảng sân rộng lớn được nối liền với hệ thống nghi môn trụ, chạm khắc rồng phượng và có sân cột cờ hình bán nguyệt. Khu vực chính điện thơ hệ thống Mẫu Tứ Phủ và Phủ Vân Cát ấn tượng với phía trước là hồ bán nguyệt, khu điện chính thờ Chúa Mẫu Liễu Hạnh. Khu vực bên trái thờ Phật và bên phải thờ Lý Nam Đế. Phần lăng Chúa Liễu tọa lạc trên góc hình chữ nhật và có phía trước là lăng mộ hình bát giác, công trình được xây dựng hoàn toàn bằng đá được chạm trổ vô cùng khéo léo.
3. Lễ hội Phủ Giầy độc đáo và đặc sắc
Kinh nghiệm đi Phủ Giầy Nam Định, nếu du khách đi vào tầm từ ngày mùng 1 đến mùng 10/3 Âm Lịch sẽ được tham dự lễ hội với nhiều hoạt động đặc sắc. Lễ hội Phủ Giầy mang đậm nét văn hóa tín ngưỡng đạo Mẫu gồm múa thiêng, hát văn, hầu đồng, dâng hương tại cung Đệ nhất thờ Mẫu... Có thể thấy những điệu múa thiêng mô phỏng lại các hoạt động hàng ngày của con người. Bên cạnh đó, còn có những nghi thứ quan trọng trong buổi lễ như rước kiệu Mẫu Liễu là nghi thức rất quan trọng của lễ hội Phủ Giầy.
Phần hội của lễ hội Phủ Giầy gồm nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn như hát chầu văn, múa sư tử, múa rồng, múa lân, cờ người... Đây đều là những hoạt động văn hóa đặc sắc thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia. Bên cạnh đó, du khách có thể kết hợp tham quan lễ hội chùa Lương ở Hải Hậu Nam Định.
Chuẩn bị lễ đi hội Phủ Giầy bên cạnh xôi, chè, hương hoa thì bạn cần phải chuẩn bị thêm thịt luộc chín, giò, chả, bánh chưng. Bên cạnh đó, còn có các loại lễ đồ sống như: Gạo, trứng, muối, thịt sống để thờ Thanh, Bạch xà và Ngũ Hổ đặt tại ban Công Đồng Tứ Phủ. Trong đó, lễ chay để thờ ban Thánh Mẫu và lễ mặn đặt bàn thờ Ngũ vị gọi là ban công đồng. Kinh nghiệm đi lễ hội Phủ Giầy nếu Hầu đồng bạn cần chuẩn bị lễ cẩn thận hơn và không được lấy lộc tại ban thờ.
4. Cách di chuyển tới Phủ Giầy Nam Định
Để di chuyển tới Phủ Giầy Nam Định từ Hà Nội, với khoảng cách 90km bạn có thể đi bằng xe khách hoặc phương tiện cá nhân:
Xe máy
Nếu di chuyển bằng phương tiện cá nhân là xe máy sẽ giúp bạn chủ động về thời gian đi lại, cụ thể gồm hai hướng như sau:
- Thứ nhất: Đi theo hướng QL1A thẳng theo hướng về Phủ Lý (Hà Nam) -> tới trạm thu phí rẽ trái đi tiếp 10km tới chợ Lợn Nam Định -> rẽ phải đi theo Cầu Họ giao quốc lộ 21 -> đi tiếp tới trạm thu phí Mỹ Lộc cũ -> ngã ba đầu đường 56 tới xã Kim Thái tới Phủ Giầy.
- Thứ hai: Bạn di chuyển hướng QL1A cũ Hà Nội -> tới ngã tư cầu Hồng Phú -> đi thẳng tới quốc lộ 21 -> tới đoạn giao quốc lộ 21 và 56 -> từ đoạn đầu đường 56 bạn đi tiếp 10km là tới Phủ Giầy.
Xe khách
Nếu đi xe khách bạn có thể bắt xe tới Vụ Bản, Nam Định từ bến xe Nước Ngầm, Mỹ Đình và Giáp Bát của nhà xe Thành Tín, Khôi Anh, Quảng Đông, Cát Lợi... Giá vé dao động từ 80.000đ - 100.000đ/lượt.
5. Kiến trúc Phủ Giầy
Kiến trúc quan trọng nhất là Phủ chính Tiên Hương - công trình được xây dựng từ thời Lê - Cảnh Trị (1663 - 1671), Phủ Vân Cát - được xây dựng trên khu đất rộng gần 1 hecta, mặt quay về hướng tây bắc. Cùng xác công trình kiến trúc xây dựng nằm liền kề với quy mô bề thế mang phong cách cổ truyền dân tộc hết sức độc đáo. Đặc biệt lăng Bà chúa Liễu do Nam Phương Hoàng Hậu ( vợ vua Bảo Đại) hưng công năm 1938 làm toàn bằng đá xanh và có 60 búp sen đá hồng trông xa như một hồ sen cạn. Chính giữa là mộ tưởng niệm của công chúa Liễu Hạnh.
Phủ Vân Cát được xây dựng trên khu đất rộng gần 1ha, mặt quay về hướng tây bắc. Phủ Vân Cát hiện nay có 7 toà với 30 gian lớn nhỏ. Phía trước có hệ thống cửa ngọ môn với 5 gác lầu; phía ngoài ngọ môn có hồ bán nguyệt, giữa hồ là nhà thủy lâu. Phủ Vân Cát cũng có 4 cung như ở phủ Tiên Hương. Trung tâm là nơi thờ chúa Liễu, bên trái là chùa thờ Phật, bên phải là đền thờ Lý Nam Đế.
Hội Phủ Giầy được tổ chức hàng năm vào tháng 3 âm lịch. Lễ hội nhằm tổ chức nghi lễ, thắp hương biết ơn bà chúa Liễu Hạnh với sự tham gia của đông đảo dân chúng. Di tích Phủ Giầy có giá trị rất cao, thể hiện được trình độ kiến trúc nghệ thuật Việt Nam vào cuối thế kỷ 19 - đầu thế kỷ 20. Đến với Phủ Giầy, bạn vừa được thưởng ngoạn cảnh đẹp, vừa là dịp đến thăm viếng thánh Mẫu ban cho điều lành và sự may mắn.
